Yakıt İşleme Tesisi (FHP), İngiltere genelindeki ev ve işletmelerin enerjisini sağlamada hayati bir rol oynuyor. EDF tarafından işletilen reaktör filosundan nükleer yakıtı güvenli bir şekilde alarak, depolayarak ve işleyerek, bu reaktörlerin çalışmaya devam etmesini, düşük karbonlu elektrik üretmesini ve ulusal enerji güvenliğini desteklemesini sağlıyor.

Ülkenin nükleer altyapısının kilit bir parçası olan tesis, İngiltere'de nükleer enerji üretimini 4 on yıldır destekliyor ve bugün de bu görevini sürdürüyor.

Yakıt İşleme Tesisi nedir?

Yakıt İşleme Tesisi (FHP), 1970'lerin sonunda inşa edildi ve 1985'te resmi olarak açıldı. Sellafield'da yakıt havuzlarının üzerinde çatısı olan ilk tesis olarak, havuzu ve içeriğini kıyı ortamından korudu ve yakıt depolama yöntemini iyileştirdi.

Bina 4 ana alana ayrılıyor:

  • Girişler: Yakıt kaplarının geldiği ve işlendikten sonra geri gönderildiği bölüm
  • Havuz salonu: Yakıtın soğutulduğu ve su altında güvenli bir şekilde depolandığı alan
  • İleri Gaz Soğutmalı Reaktör (AGR) sökücüsü: EDF reaktörlerinden gelen yakıtın parçalandığı ve konsolide edildiği bölüm
  • Magnox kılıf sökme hücreleri: Magnox reaktör filosunu, yakıtı yeniden işleme için hazırlayarak destekleyen alan

Bu alanlar birlikte, nükleer yakıtı güvenli bir şekilde yönetmemizi, enerji üretimini desteklememizi ve Sellafield sahasındaki tehlikeleri azaltmamızı sağlıyor.

Yakıt İşleme Tesisi nasıl çalışır?

AGR yakıtı geliyor ve kısa ömürlü izotopların bozunmasına izin vermek için 180 gün boyunca havuzda depolanıyor. Her yakıt elemanı, paslanmaz çelik bir ızgara, tüp ve destek tertibatı içinde tutulan 36 yakıt çubuğu içeriyor ve bunların hepsi bir grafit kılıfla kaplanıyor.

Soğutulduktan sonra, yakıt sökücü hücreye transfer ediliyor. Elemanlar, su dolu kaplarından kaldırılıyor ve döner bir tezgaha yerleştiriliyor. Her çubuk, 64 zenginleştirilmiş uranyum peleti içeriyor. Çubuklar teker teker çıkarılıyor ve 108 çubuk (3 eleman değerinde) olana kadar bir hazneye yuvarlanıyor. Çubuklar daha sonra yarıklı bir kutuya paketleniyor.

Bu yaklaşım, Sellafield sahasındaki Termal Oksit Yeniden İşleme Tesisi'nde (Thorp) tam kutuların kesildiği ve nitrik asitte çözüldüğü yeniden işlemeyi desteklemek için geliştirildi.

Yeniden işleme 2018'de sona ermiş olsa da, sökme işlemi aynı kalıyor çünkü yarıklı kutular yakıt depolamak için gereken alanı azaltıyor.

Tam kutular bir konteynere yerleştiriliyor ve Sellafield sahasındaki Thorp Alım ve Depolama Havuzu'na transfer ediliyor ve burada jeolojik bir bertaraf tesisi mevcut olana kadar kalacaklar.

Çubuklar çıkarıldıktan sonra, grafit kılıf kırılıyor ve daha küçük parçalara ezilerek bir atık variline yerleştiriliyor.

Kalan paslanmaz çelik ızgara, tüp ve destek tertibatı sıkıştırılıyor ve bir atık variline konuluyor. Bu variller, tünel yoluyla Sellafield sahasındaki atık deposuna transfer ediliyor.

Her iki tip de, jeolojik bir bertaraf tesisi mevcut olana kadar güvenli depolama için rutin olarak kapsüllenmiş ürün depolarına ihraç ediliyor.

Magnox reaktörlerini destekleme

Yakıt İşleme Tesisi, İngiltere'nin Magnox reaktör filosunu desteklemede merkezi bir rol oynadı. Yakıt, özel olarak inşa edilmiş hücrelerde alındı, depolandı ve kılıfları söküldü; bu, reaktörlerin çalışmaya devam etmesini ve kullanılmış yakıtın yeniden işlenmesini sağladı.

Magnox yakıtı, magnezyum alaşımı bir kılıfla kaplanmış bir uranyum metal çubuğundan oluşuyor. Kılıf sökme hücrelerinde, çubuklar bir kesici kafadan geçirilerek kılıf dilimlendi; bu dilimlere talaş deniyor.

Talaş, Sellafield sahasındaki Magnox Kapsülleme Tesisi'ne gönderildi ve burada harçlanıp depolandı. Uranyum metal çubuğu ise Magnox Yeniden İşleme Tesisi'ne gönderildi.

Bu çalışma, Magnox yeniden işlemesi 2022'de tamamlanana kadar devam etti. Yaklaşık 200 ton Magnox yakıtı, havuz salonunda, sepetlerde depolanıyor ve güvenli depolama için rutin olarak izleniyor.

Sellafield sahasının diğer bölümlerini destekleme

Yakıt İşleme Tesisi her zaman içten dışa evrilen uyarlanabilir bir tesis oldu.

Aşağıda, Sellafield'daki daha geniş misyonu desteklemek için nasıl değiştiğine ve yenilik yaptığına dair sadece birkaç örnek bulunuyor:

  • Yakıt İşleme Tesisi'ndeki havuz suyu nispeten temiz olduğu için, temizliğini yaptığımız eski bir tesis olan Birinci Nesil Magnox Depolama Havuzu'na gönderiliyor. Bu, o havuzdaki aktivite seviyesini azaltmaya yardımcı oluyor. Su daha sonra Sellafield Sahası İyon Değişimi Atık Su Arıtma Tesisi'ne (SIXEP) gönderilerek arıtılıyor ve güvenli bir şekilde deşarj ediliyor.
  • Birinci Nesil Magnox Depolama Havuzu'ndan gelen yakıt taşıyan sepetler, FHP tarafından kabul ediliyor; bu, orijinal eski tesislerimizden birini temizlememizi sağlıyor.
  • Tesise, havuzda sepetleri üç kat istifleme izni verildi; bu, depolama kapasitesini yaklaşık üçte bir oranında güvenli bir şekilde artırarak, İngiltere'deki enerji üretimini ve Sellafield sahasındaki risk azaltmayı desteklemek için ek kapasite sağlıyor.
  • En eski grafit atık varillerini değerlendirmek için çalışmalar devam ediyor – onlarca yıldır depoda oldukları için radyoaktif bozunma, bazılarının artık düşük seviyeli atık olarak yeniden sınıflandırılabileceği anlamına geliyor.